Drzewa iglaste to nieodłączny element naszych krajobrazów, jednak nie zawsze dostrzegamy ich bogactwo i różnorodność. Wyjaśnimy, czym są drzewa iglaste, jakie są ich główne rodzaje i właściwości oraz jakie znalazły zastosowanie.
Co to są drzewa iglaste?
Drzewa iglaste, inaczej nazywane też szpilkowymi, stanowią jedno z dwóch głównych plemion drzew obok rodziny drzew liściastych. Nazwa „iglaste” pochodzi od charakterystycznej cechy tych drzew – pokrytych igłami liści. Drzewa te należą do grupy roślin nagonasiennych – najstarszej grupy roślin kwiatowych na Ziemi – których głównym przedstawicielem są właśnie drzewa iglaste.
Ich unikalne charakterystyki stanowią znakomity przykład ewolucji adaptacyjnej. Mają one zdolność przetrwania w najtrudniejszych warunkach klimatycznych, na przykład w chłodnym klimacie strefy bieguna północnego lub na suchych terenach górskich. Dlatego też są one dominującymi roślinami w wielu ekosystemach na całym świecie.
Rodzaje drzew iglastych
Wśród drzew iglastych wyróżnić można wiele gatunków, które różnią się między sobą wieloma cechami, m.in. kształtem i długością igieł, typem szyszek czy tempem wzrostu. Poniżej przedstawię niektóre z najbardziej popularnych rodzajów drzew iglastych:
Sosna
Sosna to chyba najbardziej rozpoznawalne drzewo iglaste. Istnieje wiele gatunków sosen, które różnią się od siebie m.in. wielkością i kształtem szyszek. Sosny mają z reguły długie, wąskie igły zgrupowane po dwie, trzy lub pięć na krótkopędzie. Są roślinami długowiecznymi, niektóre osobniki mogą dożywać nawet do kilku tysięcy lat.
Świerk
Świerki są bardzo podobne do sosen, jednak mają jedną wyraźną różnicę – ich igły wyrastają pojedynczo z gałązek, a nie w pęczkach. Ponadto, szyszki świerka, w przeciwieństwie do tych u sosny, zwisają w dół.
Jodła
Jodły, podobnie jak świerki, mają igły wyrastające pojedynczo. Jednak w przeciwieństwie do świerków, igły jodły są miękkie i płaskie, a szyszki wyrastają w górę.
Cypryśnik
Cypryśnik zamiast igieł ma drobne łuskowate liście, które są ciasno przylegające do gałęzi. Cypryśniki są jedynymi drzewami iglastymi, które mogą odrzucać stare gałąźki, podobnie jak drzewa liściaste.
Właściwości drzew iglastych
Drzewa iglaste mają wiele specyficznych cech, które odróżniają je od innych roślin. Dlatego też są niezastąpione w wielu dziedzinach naszego życia i gospodarki.
Jedną z podstawowych cech drzew iglastych jest wytrzymałość na niskie temperatury. Dzięki temu drzewa te są w stanie przetrwać w warunkach, które są niezdolne do życia dla większości drzew liściastych.
Ze względu na typową dla drzew iglastych budowę pnia i gałęzi, drewno tych drzew jest bardzo wytrzymałe i jednocześnie elastyczne. Jest ono więc chętnie stosowane w wielu gałęziach przemysłu.
Kolejnym istotnym aspektem jest fakt, że większość drzew iglastych jest roślinami wiecznie zielonymi. Oznacza to, że przez cały rok prezentują one zielone igły.
Zastosowanie drzew iglastych
Drzewa iglaste mają szerokie zastosowanie, zarówno w przemyśle, jak i w naszym codziennym życiu.
Drewno
Drewno iglaste jest jednym z najważniejszych źródeł surowca drzewnego na świecie. Jest ono stosowane w wielu gałęziach przemysłu, m.in. w budownictwie, meblarstwie, produkcji papieru, a także jako biopaliwo. Jednym z najważniejszych atutów drewna iglastego jest jego wytrzymałość mechaniczna i jednoczesna elastyczność.
Medycyna i kosmetyki
Drzewa iglaste wykorzystuje również medycyna naturalna i przemysł kosmetyczny. Olejek sosnowy, z którym mamy do czynienia podczas choinkowego sezonu, korzystnie wpływa na nasze układy oddechowe. Działa rozgrzewająco, antybakteryjnie i przeciwwirusowo. Ekstrakty z drzew iglastych wykorzystuje się również do produkcji kosmetyków, takich jak kremy, balsamy czy szampony.
Rośliny ozdobne
Drzewa iglaste cieszą się także dużą popularnością w ogrodnictwie i architekturze krajobrazu. Są one używane do tworzenia żywopłotów, ogrodów japońskich czy parków miejskich. Ponadto, co oczywiste, świąteczne tradycje w wielu krajach nie mogą obyć się bez choinki, która jest niczym innym, jak iglastym drzewem.